Szef Radia Maryja buduje wlasne utopijne panstewko

Mogl Tomasz Morus stworzyc (jedynie koncepcyjnie) wyspe Utopie, gdzie ludzie zyja w pelnej harmonii i dostatku, pielegnujac wartosci moralne - moze i Tadeusz Rydzyk, szef Radia Maryja. Ojcu dyrektorowi przyklad jest zapewne o tyle bliski, ze Morus zginal za wiare. Tymczasem znacznie blizsze wizji panstwa powszechnej szczesliwosci ojca Rydzyka sa dokonania Roberta Owena, Charles'a Fouriera czy Claude'a de Saint-Simona, ktorzy budowali socjalistyczne komuny dla idealistow - z wlasnymi instytucjami, sadami i mediami. Czy plany ojca Rydzyka to tylko mrzonki, czy tez zdola on stworzyc instytucjonalne zaplecze dla trzymilionowej armii wyznawcow i dodatkowego miliona "wspierajacych", czyli Rodziny Radia Maryja?

Murdoch w sutannie

Radio Maryja, ktorego slucha 14 proc. doroslych Polakow, zapewnia Rydzykowi rzad dusz. Wspiera go "Nasz Dziennik", pismo w praktyce reprezentujace to samo srodowisko, drukowane w nakladzie 250 tys. egzemplarzy. Radio ma wlasnych poslow i senatorow (okolo 30). Ma wykladowcow Instytutu Edukacji Narodowej, ktorzy niczym prorocy jezdza po kraju z dobra nowina. Jak cieple buleczki rozchodza sie radiomaryjne ksiazki, plyty CD, kasety dla dzieci, kalendarze, zeszyty naukowe, spiewniki i albumy. "Katolicki glos w twoim domu" dociera takze za granice - do Bostonu, Chicago, Detroit, Nowego Jorku, Toronto, Winnipeg, na Floryde, a nawet na Wyspy Kanaryjskie i biegun polnocny (bez wymaganej koncesji na nadawanie satelitarne). Dzieki Internetowi audycje mozna odbierac na calym swiecie.

Wedle wspolpracownikow, Tadeusz Rydzyk ma ambicje stac sie Rupertem Murdochem w sutannie.

Teraz ojciec dyrektor zapragnal wzniesc w Toruniu gigantyczny kompleks naukowy dla pieciu tysiecy studentow. Na 40 hektarach, ktore kierowana przez niego fundacja Nasza Przyszlosc chce otrzymac od wladz miasta w wieczyste uzytkowanie, powstac ma Wyzsza Szkola Kultury Spolecznej i Medialnej. Tadeusz Rydzyk chcialby dostac grunty za darmo i bez przetargu. Ich szacunkowa wartosc siega 40 mln zl i jest porownywalna z rocznym budzetem sporego miasta. Laczny koszt inwestycji ocenia sie na 800 mln zl.

Partia Rydzyka

To fenomen na skale europejska, ze jeden duchowny potrafil zmobilizowac cztery miliony osob. Tym bardziej ze caly czas pozostaje w opozycji do wiekszosci hierarchow koscielnych i glownych sil politycznych. Rodzina Radia Maryja to silna, zmobilizowana i zdyscyplinowana grupa spolecznego nacisku. W latach 1996-1997 uczestniczyla (takze manifestujac przed Sejmem i sporzadzajac czarne listy parlamentarzystow popierajacych projekt) w kontestowaniu prac nad nowa konstytucja, przekonujac, ze jej uchwalenie to zdrada i targowica. Przygotowywala takze akcje zachecajace do zaostrzenia ustawy o ochronie zycia poczetego. Wysylala "trojki spoleczne" nekajace kioskarzy sprzedajacych pisma erotyczne. Organizowala protesty do Sadu Najwyzszego, chcac doprowadzic do uniewaznienia wyboru Aleksandra Kwasniewskiego na prezydenta. Bojkotowala film "Ksiadz" Antonii Bird. Stawiala pikiety pod biurami poslow glosujacych niezgodnie ze wskazaniami ojca dyrektora.

Jacka Kuronia ojciec Rydzyk obarczyl na antenie odpowiedzialnoscia za zbrodnie stalinizmu i wywozki na Sybir. "Katolicki glos" stwierdzal, ze poslom, ktorzy glosowali za liberalizacja ustawy antyaborcyjnej, nalezy golic glowy jak prostytutkom zadajacym sie w czasie wojny z hitlerowcami. Sluchacze dowiaduja sie z audycji, ze za ich zyciowe porazki i wszelkie zlo odpowiadaja Zydzi (ktorzy zreszta wspolorganizowali Holocaust), masoni, czerwoni, rozowi z Unii Wolnosci, euroentuzjasci oraz liberalni urzednicy z Brukseli. Gdy ojciec dyrektor obarczyl Krajowa Rade Radiofonii i Telewizji wina za to, ze jego rozglosnia nie moze korzystac ze wszystkich czestotliwosci zagwarantowanych w koncesji, 120 poslow AWS i PSL chcialo postawic szefa rady przed Trybunalem Stanu.

Kto ma media, ten ma wladze

Ksiadz prof. Jozef Tischner stwierdzal z obawa, ze Radio Maryja ma wlasna wizje ewangelizacji oraz wlasna koncepcje ekumenizmu i stosunku do Zydow, a jego celem nie jest ulepszenie demokracji, ale jej obalenie. - Wokol rozglosni powstala szeroka wspolnota wiary i intensywnego zaangazowania w polityke, gloszaca i praktykujaca katolicyzm integrystyczny. Wbrew pozorom nurt ten nie ogranicza sie do waskiej grupy dewocyjnych emerytek. Nie jest to margines, ktorym - jak sadza niektorzy - nie warto sie zajmowac. Tak samo jak nie jest marginesem nietolerancja, antysemityzm, ksenofobia i religijny fundamentalizm - uwaza Sergiusz Kowalski z Instytutu Studiow Politycznych PAN.

- Spektakularne dzialania srodowiska Radia Maryja, chocby akcja zbierania swiadectw narodowych funduszy inwestycyjnych w celu ratowania Stoczni Gdanskiej, pokazaly realna sile i mozliwosci tej grupy. W sytuacji gdy umiarkowana prawica jest sklocona i rozdrobniona, narodowo-katolickie kregi radia ojca Rydzyka moga uchodzic za najprezniejszy i najbardziej zdyscyplinowany elektorat tej czesci sceny politycznej - tlumaczy Antoni Dudek, politolog z Uniwersytetu Jagiellonskiego. Tadeusz Rydzyk, wyciagajac reke do armii bezrobotnych, liczy na wzmocnienie swoich wplywow. Chce wykorzystac klopoty wynikajace z kurczenia sie zyskow z prywatyzacji. Wierzy, ze dla srodowiska Radia Maryja nadchodza lepsze czasy. - Powazne klopoty gospodarcze i wzrost spolecznej frustracji zawsze staja sie pozywka dla radykalnych ruchow - uwaza Antoni Dudek.

Wplywowy fundamentalista

Tadeusz Rydzyk, absolwent Wyzszego Seminarium Duchownego Ojcow Redemptorystow w Tluchowie, trafil do Torunia juz w 1971 r. Wkrotce wyjechal jednak do Niemiec. Tam wbrew polskim wladzom koscielnym zakotwiczyl w parafii Oberstaufen, gdzie przebywal do 1990 r. O jego dzialalnosci na emigracji wiadomo niewiele. Po powrocie do Torunia zalozyl Radio Maryja. Trzy lata pozniej Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji przyznala rozglosni koncesje na nadawanie w calym kraju. Dzis w niektorych regionach jest to najlepiej slyszalna stacja.

W lutym 1998 r. ojciec Rydzyk zarejestrowal fundacje Servire Veritati - Instytut Edukacji Narodowej. Fundacja organizuje spotkania, wyklady, sympozja, prowadzi dzialalnosc wydawnicza i wspolpracuje z "Naszym Dziennikiem". Jakie tematy podejmuja wykladowcy? Oto niektore z nich: Polska na rozdrozu cywilizacyjnym, manipulacje i klamstwa w podrecznikach szkolnych, neopoganizm i jego ekspansja cywilizacyjna, metody manipulacji mediami, sondaze a manipulowanie opinia spoleczna, wyprzedaz polskiej ziemi. W wyglaszanych na antenie Radia Maryja wykladach pojawiaja sie takie na przyklad glosy: "Panstwo polskie sklada swoje najlepsze dzieci na pozarcie molochowi Unii Europejskiej w mglistej nadziei, ze ci, co nie zostana zmiazdzeni stalowymi klami europejskich norm, zapewnia sobie dobrobyt i opieke pod skrzydlami nieobliczalnego nowego neopoganskiego bostwa, ktorego sanktuarium socjaldemokraci wszystkich stolic buduja w Brukseli".

Konsekwencja, z jaka ojciec dyrektor buduje swoje utopijne panstwo, nie pozwala bagatelizowac jego nowych inicjatyw. W koncu ma wplyw na co siodmego doroslego Polaka. Zadnej politycznej sile nie udalo sie tak jak jemu zmobilizowac setek tysiecy ludzi, i to miedzy wyborami. Zdobyl wiecej zwolennikow niz integrystyczny biskup LefZbvre. W istocie ojciec Rydzyk stal sie najbardziej wplywowym fundamentalista religijnym w Europie. Jego plany budowy nowej Utopii wcale nie musza sie okazac mrzonka.

Krzysztof Olejnik